Türkiye’de hayvancılığın en büyük maliyet kalemlerinden biri olan kaba yem sorununun çözümüne yönelik Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yapay mera çalışması yapılıyor. Enstitü Müdürü Doç. Dr. Betül Bayraklı, “Proje ile düşük maliyetli ve yüksek kaliteli kuzu eti üretimini sağlamayı amaçlanıyoruz. Ayrıca Orta Karadeniz şartlarında sulamasız kuzu besiciliği için en uygun üstten tohumlama yöntemi belirlemek ve kaba yem ihtiyacımıza çözüm bulmayı hedefliyoruz” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsa Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) koordinasyonunda Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından Samsun’un Çarşamba ilçesinde bulunan deneme istasyonunda ’yapay mera’ projesi yürütülüyor. Çalışmamanın birinci etabı TÜBİTAK tarafından desteklendi. Ttoplam 12 dekar alanda botanik ve fitokimyasal açıdan zengin 4 farklı yapay mera oluşturuldu. Kuzuların doğal ortamlarda dengeli beslenmesi sağlandı. Kesif yem verilmeden, yalnızca merada otlatılan kuzular, 140-160 gramlık günlük canlı ağırlık artışıyla kesim seviyesine ulaştırıldı. Bu sistem piyasaya daha uygun fiyatlı kuzu eti sunulmasını mümkün hale getirecek. Hem tüketici sağlığı hem de maliyet açısından büyük avantaj sağlayacak.
“Mera, baklagil ve geniş yapraklı bitkilerle zenginleştirildi”
Uzmanlar, yapay mera sisteminin Türkiye’de hayvansal üretim maliyetlerini azaltarak, kırmızı et fiyatlarını dengeleyebilecek potansiyele sahip olduğunu vurguluyor. Özellikle baklagil ve geniş yapraklı bitkilerle zenginleştirilen mera karışımları, hem toprak sağlığını iyileştiriyor hem de hayvanların iç parazitlere karşı direncini artırarak antibiyotik kullanımını en aza indiriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı desteğiyle devam eden ikinci etap projenin yürütücülüğünü Muhammet Şahin, araştırmacı olarak Betül Bayraklı, Fatih Kumbasar, Elif Şahin, Mehmet Can, İlknur Ayan ve Zeki Acar yapıyor. Bu ikinci etap projede mera alanlarına “üstten tohumlama” yöntemiyle tek yıllık baklagil yem bitkileri eklendi. Bu yöntem sayesinde otlatma dönemi daha erken başlatılabiliyor ve mera verimliliği artırılarak daha fazla hayvan daha az maliyetle beslenebiliyor. Et fiyatlarında denge arayan tüketiciler için umut verici olan bu projeler, Türkiye’de yapay meraya dayalı hayvancılığın yaygınlaştırılmasıyla birlikte hem üretici hem tüketici lehine kalıcı çözümler sunmayı hedefliyor.
“Projemizin amacı düşük maliyetli ve yüksek kaliteli kuzu eti üretimini sağlamak”
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Betül Bayraklı, “Enstitümüz tarafında yürütülen bu proje TAGEM 2025 ile 2027 yılları arasında Çarşamba Deneme İstasyonumuzda gerçekleştirilmektedir. Çalışmada farklı mera karışımları oluşturularak ‘Karayaka’ ırkı sütten kesilmiş kuzuların yapay meralarda otlatılması planlanmaktadır. Projemizin amacı düşük maliyetli ve yüksek kaliteli kuzu eti üretimini sağlamak. Yapay meraların verim, toprak özellikleri ve hayvan beslenmeleri üzerine etkilerini ortaya koymak. En uygun mera karışımlarını tespit etmek istiyoruz. Toplamda 12 dekar alanda çalışıyoruz. 4 farklı mera karışımımız yer almaktadır. Her karışıma farklı ek tohumlama yöntemleri uygulamaktayız. Her parselde 5 test kuzumuz otlatılmaktadır. İlk otlatma dönemi haziran 2025 itibariyle tamamlanacaktır. Biz bu çalışma ile Orta Karadeniz şartlarında sulamasız kuzu besiciliği için en uygun mera karışımlarını belirlemek ve kaba yem ihtiyacımıza çözüm bulmayı hedefliyoruz. Sütten kesilmiş kuzuları 3 ay bu meralarda besleyerek kesime hazır hale getiriyoruz. Kuzularımız otlatma boyunca mera alanımızda yer alıyor. Meranın içerisinde otomatik sulukları, mineral taşları, gölgelik alanları burada bulunuyor. Bu durumda ayrıca çoban masraflarının düşmesi açısında önemli bir çıktı olarak karşımıza geliyor” dedi.
