Gelişen teknoloji çağıyla birlikte dolandırıcıların rastgele kullanıcı hesaplarına mesaj atarak bir çevrimiçi türü olan phishing (oltalama) yöntemi, son günlerde artarak birçok vatandaşın mağduriyetine sebep oluyor. Uzmanından ise vatandaşlara bilinmeyen mesajları kale almaması yönünde uyarı geldi.
Sosyal medyadaki popüler etiketleri kullanan kişileri takip eden sanal dolandırıcıların vatandaşları virüslü linklerle sahte sitelere yönlendirdikleri, hesaplarındaki paraları phishing (oltalama) yöntemiyle kendilerine aktardıkları son zamanlarda arttı. Özellikle deprem döneminde kullanılan etiketleri tarayan dolandırıcıların gözüne kestirdiği vatandaşları, “AFAD’ın deprem destekleri başladı. Hemen deprem desteğinden faydalanmak için aşağıdaki linke tıklayınız” mesajıyla dolandırmaya çalıştığı belirlendi.
Phishing ile dolandırıcıların bir kişinin kullanıcı adı/parolası, internet bankacılığı şifresi, hesap numarası, kredi kartı bilgisi gibi bilgilerine erişebileceğinin altını çizen Dicle Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Dijital Medya Uzmanı Mehmet Sercan Öğe, vatandaşlara uyarıda bulundu.
Hesaba mesaj olarak iletilen her linke tıklanmaması gerektiğini ifade eden Öğe, “Dolandırıcılık yöntemi gün geçtikçe artıyor. Dolandırıcılar farklı yöntemlerle, farklı siteler açarak bu yöntemlerini sürekli değiştiriyorlar. Çünkü ben ve benim gibi birçok hocamızın, birçok dijital medya uzmanının dolandırıcı sayfalarını hızlı bir şekilde tespit edip kamuoyuna sunması lazım. Burada insanların kandırılmaması için vatandaşlarımızın sosyal medya konusunda kendilerini bilinçlendirmeleri lazım. Hemen her gördükleri linklere tıklamamaları lazım” dedi.
E-posta dolandırıcılığı ile aldatma yönteminde mailin, bir banka veya resmi bir kurumdan geliyormuş gibi göründüğünü ve kullanıcıların URL linki aracılığıyla sahte sitelere yönlendirildiğini söyleyen Öğe, “Mesela dolandırıcılık yöntemlerinin yüzde 90’ı phishing (oltalama) adı verilen yöntemi kullanırlar. Phishing yöntemi; örneğin bir devlet sitesinin örneğini farklı ve benzer bir uzantıyla kullanılarak vatandaşların şifre, T.C. kimlik numarasını çözüyorlar. Böylelikle E-Devlet’ten yapılabilecek tüm işlemleri vatandaşlar üzerinden yapıyorlar. E-Devlet şifresi dolandırıcıların eline geçtiği takdirde; takipte olan vergi borçları, Adalet Bakanlığı’nda devam eden tüm davaları, yükseköğrenim durumu, ev adresi, banka hesap durumları gibi bunların tamamına ulaşılabilir. Buna ulaşıldıktan sonra ikinci aşamada bu defa cep telefonu numarası sistemde bulunduğu için sistem üzerinden mesaj gönderiyorlar. Örneğin takip eden vergi borcunuz avukatlık hukuk bürosuna düşmüştür, hemen ödeme yapmak için şu numaradan bize ulaşın diye mesaj gönderiliyor. Vatandaşlar da gerçekten bir vergi borcunun olduğunu sistemden bildiği için hemen o telefon numarasını arıyor. Sistemde gözüken bilgiler üzerine vatandaş böylelikle dolandırılmış oluyor. Ya da 50 bin TL’lik bir borcu var, vatandaşa da bize 5 bin TL verin bu borcunuzu kapatalım diyorlar. Böylelikle vatandaşa da cezbettirici gelince kabul ediyor. 5 bin TL ödendikten sonra vatandaşın parası birdenbire ortadan kayboluyor. Gerçek icra takibi düştüğünde vatandaş bu sefer oltaya düştüğünü ve dolandırıldığını anlıyor” ifadelerine yer verdi.
“Dolandırıcılar gündeme göre yöntemlerini belirliyor”
“Dolandırıcılar aynı zamanda araç alım-satım siteleri gibi aynı ara yüzü hazırlayıp ucuz araç ilanları girerek, vatandaşlara kapora yöntemiyle dolandırıcılık yapıyor” diye konuşan Öğe, “Son dönemlerde özellikle dolandırıcıların gündemi çok yakından takip ettiklerini hepimiz biliyoruz. Mesela güzellik merkezlerine operasyon var. Bunlar da güzellik merkezlerine mesaj atıyorlar. ‘Hazine ve Maliye Bakanlığının incelemesine takıldınız, hemen hukuk büromuzu arayın’ diye mesaj atıyorlar. İşletmeci de hukuk bürosunu arıyor ve bir şekil dolandırılmış oluyor” ifadelerini kullandı.
“Birçok vatandaşımız deprem desteği dolandırıcılık yöntemiyle dolandırıldı”
6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremden sonra 11 ilde dolandırıcıların “Deprem desteği” yöntemiyle birçok vatandaşı dolandırdığını dile getiren Öğe, “Az önce söylediğim gibi dolandırıcılar gündemi çok yakından takip ediyor. Mesela 11 ildeki depremzede vatandaşlarımızın telefon numaralarına ulaşıyorlar. Bu vatandaşlarımıza ‘AFAD’ın deprem destekleri başladı, hemen deprem desteğinden faydalanmak için aşağıdaki linke tıklayınız’ diye mesajlar gönderiliyor. Vatandaş linke tıklıyor, bir bakıyor ki önüne E-Devlet sisteminin aynısı bir ara yüz açılmış. Vatandaş da E-Devlet bilgilerini oraya girince dolandırıcılar tüm bilgilerini elde ediyor. Böylelikle vatandaş bir şekilde dolandırılıyor. Birçok vatandaşımız deprem desteği dolandırıcılık yöntemiyle dolandırıldı” dedi.
Son olarak vatandaşları bilinmedik sitelere bilgilerini girmemesi yönünde uyaran Öğe, şunları kaydetti:
“Vatandaşların phishing yönteminden korunabilmesi için şuna dikkat etmeleri lazım; bir web sitesine tıklandığı zaman o web sitesinin uzantısını kontrol edin. Gerçekten o web sitesi gov.tr adresi mi diye muhakkak kontrol edilmelidir. Bu domein uzantısına muhakkak dikkat edin. Tanımadığınız hesaplardan, numaralardan gelen mesajlardaki linklere kesinlikle tıklamayın. Özellikle cep telefonu, bilgisayar ve tabletlerde güvendiğiniz antivirüs programı kullanınız.”
Muhammet Hüseyin İçli – Rıdvan Kılıç
