Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, özellikle haziran ayının ortasından itibaren yaşanan sıcaklık artışının kenelerin doğaya yayılmasını hızlandırdığını belirterek vatandaşları uyardı. Prof. Dr. İlhan Çetin, 1 kenenin yaklaşık 10 bin yumurta bırakabildiğini söyledi.
Türkiye genelinde hava sıcaklıklarının hissedilir derecede yükselmesiyle birlikte kene popülasyonu da hızla artıyor. Özellikle Orta Anadolu’da artan hava sıcaklıklarıyla beraber yoğunlaşan kene vakaları, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı riskini de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, kenelerin insan ve hayvanlardan kan emerek beslenmeye başladığı bu dönemde vatandaşların dikkatli olması ve önlem alması gerektiğini vurguluyor. Özellikle haziran ayının ortasından itibaren yaşanan sıcaklık artışının kenelerin doğaya yayılmasını hızlandırdığını söyleyen Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, vatandaşları uyardı.
“Keneler sıcaklık artmadan yumurtadan çıkmaz”
Prof. Dr. İlhan Çetin, bu yıl haziran ayının ortalarına kadar bölgenin bol yağış aldığını ve havaların serin geçtiğini söyleyerek, “12-13 Haziran tarihlerinden itibaren ciddi bir ısınma gördük. Kenelerin yumurtadan çıkmaları, hava sıcaklığıyla yakından ilişkilidir. Hava, belli bir sıcaklığa ulaşmadan keneler yumurtadan çıkmaz. Bu dönemde de gerçekten çok fazla kenenin yumurtadan çıktığı, tabiata yayıldığı, insanlara ve hayvanlara tutunmak suretiyle onlardan beslendiğini görüyoruz. Çok sayıda kene ısırma vakalarını, hem kendi hastanemizde hem de çevre hastanelerde görmekteyiz. Havalar ısındıkça, haziran, temmuz, ağustos, eylül aylarında kene ısırma vakalarını daha fazla görüyoruz. Mart ve nisan aylarında daha az, ekim ve kasım aylarından itibaren de azaldığını görebiliriz” diye konuştu.
“Kenelerin 4 fazı var”
Kenenin biyolojik döngüsünü anlatan Çetin, “Kenenin 4 fazı vardır. Bu 4 fazdan birbirlerine geçerken, ya insandan ya da hayvandan kan emmek ister. Sıcak havalarda kan emme ihtiyaçları daha fazla arttığı için hem hayvanlara hem de insanlara doğru gelip onlardan tutunarak kan emme ve ısırma riski daha yüksektir. Keneler yumurtadan çıktıktan sonra, biz ona larva diyoruz, nimf haline gelebilmesi için beslenmesi gerekiyor. Bu esnada sürüngen olabilen tavşan, kirpi ve fare gibi hayvanlardan beslenmek suretiyle onlardan kanı emer. Çünkü larva hali çok küçüktür ve daha küçük hayvanlara tutunma ihtimalleri daha yüksektir. Küçük hayvanlardan düştükleri esnaya, aç nimf diyoruz. Nimflerinde bir üst aşamaya geçerek, erişkin hale gelebilmeleri için beslenmeleri gerekiyor. O vakitte ise vahşi hayattaki tilki, ayı ve domuz gibi hayvanlara daha fazla tutunuyorlar. Bu hayvanlardan da bırakıldığı zaman, erişkin olabilmeleri için tekrardan bir şekilde tutunmaları gerekiyor. O dönemde de hayvanlardan evcil hayvanlara, koyundan sığıra ve o bölgede bulunan hayvan cinsine göre hayvanlara veya insanlara tutunarak tekrardan karnını doyuruyor” şeklinde konuştu.
“1 kene, 10 bine yakın yumurta bırakabiliyor”
Kenelerle mücadelenin en etkili yolunun erken müdahale olduğunu vurgulayan Çetin, “Kene, erişkin olduğunda çiftleşiyor. Erişkin kene yumurtluyor. 1 kene, 10 bine yakın yumurta bırakabiliyor. Eğer kene yumurtalarını bırakmadan önce hayvanların üzerindeyken bir şekilde bertaraf edilebilirse, keneye karşı yapabileceğimiz en büyük mücadeleyi yapmış oluruz” dedi.
