Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Feryat Demirhan, beyin pili tedavisinin hücrelerin işlev bozukluğu olan bölgeleri eski normal haline getirmediği ancak bu bölgenin fonksiyon dışı kalmasına bağlı gelişen hastadaki titreme, hareket kontrolünü sağlayamama, hareketlerde yavaşlık gibi semptomların giderilmesinde etkili olduğunu söyledi. Demirhan “Özellikle Parkinson hastalarında bu semptomların en aza indirilmesi, beyin pili sayesinde gerçekleştirilir” dedi.
Medical Park Karadeniz Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Mehmet Feryat Demirhan, beyin pili hakkında açıklamalarda bulundu. Op. Dr. Demirhan, birden fazla ilaç kullanımına rağmen yanıt vermeyen hastalarda genellikle cerrahi bir yöntem olarak kabul edilen beyin pilinin, özellikle Parkinson hastalığında umut verici sonuçlar alınmasını mümkün kıldığını belirtti.
Çok hassas bir yöntemle beyin çekirdeğine uzanan ince kablolarla karın veya göğüs bölgesine yerleştirilen bir pilin düzenli bir elektrik akışı sağlaması mantığına dayanan nörostimülatör, sinir hücrelerinin yeniden düzenlenmesine yardımcı olduğunu vurgulayan Op. Dr. Demirhan, “Beyin pili sayesinde hastaya yerleştirilen elektrotlar hastaya temas etmeden kontrol edilebilmekte ve hastanın şikâyetlerini düzeltecek ayarlamalar yapılarak hastalık kontrol altına alınabilmektedir. İleri teknolojiden yararlanılarak gerçekleştirilen beyin pili operasyonları diğer beyin ve sinir cerrahisi operasyonlarına göre daha az risk taşır. Başta Parkinson hastaları olmak üzere beyin pili operasyonu geçiren hastaların yaşam kaliteleri artarak günlük yaşamları normal seyrinde devam edebilmektedir” diye konuştu.
“Semptomların giderilmesinde etkili”
Beyin pili tedavisinin parkinson hastalığı, epilepsi, vücudun bazı bölgelerinde görülen titreme bozuklukları (Esansiyel Tremor), vücudun bazı bölgelerinde görülen istemsiz kasılma hastalıkları (Distoni), Obsesif kompulsif bozukluklar ve major depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanıldığını ve beyin pili operasyonlarının ardından hastaların çok hızlı bir şekilde günlük hayatlarına dönebildiğine değinen Op. Dr. Demirhan, şunları söyledi:
“Özellikle Parkinson hastalarının ve istemsiz kasılmalar yaşayan hastaların günlük hayatları bu semptomlara bağlı olarak değişmektedir. Titreme nöbetleri ve kasların aşırı kasılması gibi nedenler hastaların hareketlerini kontrol edememelerine neden olmaktadır. Beyin pili sayesinde bu semptomlardan muzdarip olan hastalar, hastalıklarının ilk evrelerine geri dönmektedir. Beyin pili operasyonu geçiren hastaların büyük çoğunluğu ilaç dozlarını azaltırken bazıları ise kullandıkları ilaçları tamamen bırakmaktadır. Beyin pili, semptomlar üzerinde etkili olsa da hastalığı tamamen ortadan kaldırmamaktadır. Nörolojik hastalıkların çoğu beynin belli bölümlerinde görülen hasarlar nedeniyle oluşmaktadır. Beyin pili, bu hasarlı bölgeleri eski normal haline getirmemekte ama bu bölgenin fonksiyon dışı kalmasına bağlı gelişen hastadaki titreme, hareket kontrolünü sağlayamama, hareketlerde yavaşlık gibi semptomların giderilmesinde etkilidir.”
Parkinson hastalarında tercih ediliyor
Özellikle Parkinson hastalarında bu semptomların en aza indirilmesinin beyin pili sayesinde gerçekleştiğini söyleyen Op. Dr. Demirhan, “Hastalığın 10. yılında olan ve ileri derece Parkinson hastası olan bireyler beyin pili operasyonlarının ardından hastalığın ilk evresine dönebilmektedir. Gömlek iliklemek, yemek hazırlamak ya da ayakkabı bağlamak gibi günlük işlerini yerine getiremeyen ve sosyal hayattan kopan hastalar yardıma ihtiyaç duymadan günlük hayatını idame ettirebilmektedir” diye konuştu.
Beyin pili uygulamalarının amacının, beynin hasar gören ve elektriksel aktivitesi bozulmuş olan bölgelerine düzenli aralıklarla elektrik uyarısı vermek olduğunu dile getiren Op. Dr. Demirhan, “Bu amaçla, öncelikle hastaların beyin haritasını çıkarmak gerekmektedir. Harita için MR ve diğer görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Ardından, bu harita göz önünde bulundurularak elektrotların yerleştirilmesi gereken bölgeler belirlenmekte ve belirlenen bu bölgelere elektriksel aktiviteyi sağlayacak ince kablolar yerleştirilmektedir. Elektriksel uyarıyı verecek olan pil ise köprücük kemiği altına ya da göğüs kafes boşluğuna koyulmaktadır. Beyin pili ameliyatının genel hatları bu şekilde olsa da ameliyat öncesinde, sırasında ve sonrasında bir dizi prosedür uygulanmaktadır” şeklinde konuştu.
“Beyin pili ameliyatları hastaları yalnızca fiziksel değil psikolojik olarak da etkileyebiliyor”
Ameliyat öncesinde hastaların durumlarını tespit etmek amacıyla çeşitli testler ve tetkikler uygulandığını belirten Op. Dr. Demirhan, “MR ve beyin tomografisi, hastaların beyin haritalarının çıkarılmasında kullanılan görüntü yöntemleridir. Bunun yanı sıra, hastaların anesteziye uygunluğu için de birtakım tetkikler uygulanmaktadır. Hastanın genel durumunu öğrenmek için de kan testleri ve idrar testleri yapılmaktadır” açıklamasında bulundu.
Beyin pili ameliyatlarının hastaları yalnızca fiziksel değil psikolojik olarak da etkileyebileceğine değinen Op. Dr. Demirhan, “Bu yüzden hekimlerin uygun gördüğü hastalar için psikiyatri görüşmeleri gerçekleştirilerek hastaların rahatlaması sağlanmaktadır. Hastanın tıbbi öyküsü dinlendikten, kullanılan ilaçların öğrenilmesinden ve bu tetkik ve testlerden sonra hasta ameliyat için hazır hale gelmektedir” dedi.
Ameliyatın nasıl yapıldığına değinen Op. Dr. Demirhan, şu bilgileri verdi:
“Beyin pili ameliyatları hasta uyanık haldeyken ya da anestezi eşliğinde uyutularak yapılabilir. Bu hastanın hastalığına ve hekim tercihine göre belirlenir. Hasta uyanık haldeyken yapılan ameliyatlarda cerrahlar tarafından lokal anestezinin uygulandığı bölgede küçük bir delik açılarak beyin haritası üzerinden belirlenen bölgelere elektrotlar yerleştirilmektedir. Bu işlem ve elektrotların ayarının yapılması sırasında hastaların bilinci açık olsa da, ağrı ya da acı hissi yoktur. Piller hastaların deri altına, genellikle göğüs kafesi içine yerleştirilmektedir. Bu yüzden, operasyon sırasında hastaların acı ya da ağrı hissetmemesi için hastalara genel anestezi uygulanmaktadır. Hastanın anestezi eşliğinde uyutularak yapılan ameliyatında önce hasta uyutulur. Daha sonra da elektrotlar hedeflenen bölgeye yerleştirilir ve ardından pil yerleştirme işlemi aynı seansta gerçekleştirilir. Beyin pili ameliyatları en risksiz beyin operasyonları arasında gösterilmektedir. Ameliyat süreleri hastadan hastaya değişse de ortalama 2-5 saat arasındadır.”