Muş’un yüksek kesimlerinde yaşayan berivanlar, her gün at sırtında 8 kilometre yol giderek koyunlarını sağıyor, ardından aynı yolu geri dönüyorlar.
Muş’un Bilek köyünde hayvancılıkla uğraşan kadınlar, zorlu coğrafi şartlara rağmen her gün kilometrelerce yol kat ediyorlar. Sabah saat 09.00 civarında süt koyacakları bidonları hazırlayan kadınlar, at sırtında köylerinden çıkarak yaklaşık 8 kilometre uzaklıktaki yaylada otlatılan koyun sürülerine ulaşıyor. Gün boyunca kavurucu güneşin altında, bazen de ani bastıran yağmurlara aldırış etmeden koyunlarını sağan berivanlar, akşam saatlerinde aynı yorucu yolu tekrar geri dönüyorlar. Bu zorlu mesleği sürdüren berivanlar, Muş’un doğal güzellikleri kadar, insan azmini de gözler önüne seriyor.
Küçük çocuklarını evde bırakarak köyden 8 kilometre uzaklıkta bulunan yaylada koyunları sağmaya geldiğini anlatan 6 çocuk annesi Emine Demir, “Biz köyde sabah saat 09.30’da atlarımızı ve bidonlarımızı hazırlayıp yola çıkıyoruz. Saat 14.00 – 14.30 gibi köye geri dönüyoruz. Bu süre zarfında çocuklarım evde yalnız kalıyor. Her gün at sırtında yaklaşık 8 kilometre yolu iki saatte gidiyoruz. Güneşin altında koyunlarımızı sağıyoruz. Yolumuz çok zor ve zahmetli. Çoğu zaman bazı kadın arkadaşlarımız attan düşerek elini ya da ayağını kırabiliyor. Koyunlarımızı sağdıktan sonra yine aynı yolu atlarla geri dönüyoruz. Yol çok kötü olduğu için atlar bile zor çıkıyor” dedi.
Yaylada besicilik yapan Cemal Demirci isimli vatandaş da, “Kadınlar sabah saat 09.00’da yola çıkıyor ve saat 14.00’e kadar süt sağıyorlar. Şartlar gerçekten çok zor. Yol olmadığı için berivan kadınlarımız bu dağlık alana ulaşmak için 2-3 saat boyunca at sırtında yolculuk yapıyor. Kadınlar buraya gelerek süt sağımı yapıyor, ardından bu sütlerden peynir ve yoğurt üretiyorlar. Ancak tüm bu işleri çok zor şartlarda gerçekleştiriyorlar. 2-3 saat süren bu yolculuk, özellikle bu dağlık arazide oldukça yorucu ve tehlikeli. Su kaynaklarımız dağınık olduğu için hayvanlarımıza yetmiyor. Bu da hem üretimi hem hayvan sağlığını olumsuz etkiliyor” şeklinde konuştu.
