Özellikle sporcular arasında besin takviyesi kullanımının yaygınlaştığına dikkat çeken Liv Hospital Ankara İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Başaran, “Besin takviyeleri bilinçsiz ya da kontrolsüz kullanıldığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bunlar arasında karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerinin bozulması, hormonal dengesizlikler, kalp ritim bozuklukları sayılabilir” dedi.
Liv Hospital Ankara İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Başaran, “Günümüzde özellikle sporcular, yoğun fitness yapanlar arasında besin takviyesi kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Protein tozları, amino asitler, yağ yakıcılar ve egzersiz veya antrenman öncesinde kullanılan performans artırıcı (pre-workout) ürünler gibi birçok besin takviyesi; performans artışı, kas gelişimi ya da kilo kontrolü amacıyla tercih edilmektedir. Ancak besin takviyeleri bilinçsiz ya da kontrolsüz kullanıldığında bazı ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bu sağlık sorunları arasında karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerinin bozulması, hormonal dengesizlikler, kalp ritim bozuklukları sayılabilir” diye konuştu.
“Karaciğer ve böbreği olumsuz etkileyebilir”
Özellikle yüksek protein içeren tozların ve yağ yakıcıların uzun vadede iç organlarımızda toksik etkilere neden olabileceğini belirten Uzm. Dr. Elif Başaran, “Vücut bu maddeleri parçalamak için fazlaca çaba harcar ve zamanla karaciğer ve böbrek başta olmak üzere organ fonksiyonlarında bozulmalar yaşanabilir’’ dedi.
“Adet düzensizliğine ve testosteron düşüklüğüne yol açabilir’’
Başaran, “Başta anabolik steroid içeren veya hormon düzenleyici etkisi olan besin takviyeleri vücudun doğal hormon dengesini bozabilir. Erkeklerde testosteron düzeylerinde düşüş, kadınlarda adet düzensizliklerine yol açabilir. Kafein, efedrin gibi uyarıcılar içeren pre-workout ürünler ya da yağ yakıcılar, bilinçsiz kullanıldıklarında kalp atış hızını ve tansiyonu artırarak kalp ritim bozukluklarına ve hipertansiyona neden olabilir. Özellikle kalp hastalığı riski taşıyan bireylerde bu tür ürünlerin kontrolsüz kullanımı tehlikeli olabilir’’ diye konuştu.
“İshal ve kabızlık görülebilir”
Supplement adıyla adlandırılan besin takviyelerinde kullanılan katkı maddelerinin, yapay tatlandırıcıların ve renklendiricilerin alerjik reaksiyonlara yol açabileceğini söyleyen Başaran, “Ayrıca mide bulantısı, şişkinlik, ishal ya da kabızlık gibi gastrointestinal sistem problemleri de en sık görülen istenmeyen etkiler arasındadır. Bazı besin takviyeleri kullanılan ilaçlarla etkileşime girerek istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Örneğin, kan sulandırıcı ilaç kullanan bir kişinin yüksek dozda E vitamini veya balık yağı alması kanama riskini artırabilir. Sürekli besin takviyesi kullanımı, sporcuda ‘takviye olmadan gelişemem’ düşüncesi oluşturarak psikolojik bağımlılık oluşturabilir” ifadelerini kullandı.
“Takviyeler kişisel ihtiyaçlara göre planlanmalı’’
Besin takviyelerinin kontrollü ve gereklilik halinde kullanılırsa fayda sağlayabileceğini belirten Başaran, “Her bireyin ihtiyacı farklıdır ve bu ürünler mutlaka uzman gözetiminde kullanılmalıdır. Besin takviyesi kullananların hem istenmeyen etkilerin önüne geçmek hem de uzun vadede maksimum fayda için doktor kontrollerini aksatmamaları önemlidir. Unutulmamalıdır ki, en iyi ve en sağlıklı sonuçlar doğal ve ücretsiz besin takviyeleri olan dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku ile elde edilir’’ diye konuştu.
