Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Miraç Barış Usta, Türkiye Erişkin Otizm İşlevsellik Taraması çalışmasının sonuçlarını açıklayarak, “18 yaşını geçmiş otizmli bireylerin yarısı lise eğitimini bir şekilde bitirebilecek seviyeye geliyorlar. Yüzde 5’inin üniversite öğrencisi olduğu görmekteyiz. Evlilik öyküsü olan yok, yüzde 1,7’si ehliyet sahibi” dedi.
Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Büyükşehir Belediyesi Çok Amaçlı Salon’da “Otizm ve Kaynaştırma Eğitim Paneli” düzenlendi. Panelde Doç. Dr. Miraç Barış Usta erişkin otizmlilere yönelik yapılan çalışmanın sonuçlarını paylaştı. Çocukluk döneminde otizm spektrum bozukluğu tanısı almış bireylerin erişkinlik dönemindeki işlevsellik düzeylerinin incelendiği araştırma, dikkat çekici veriler ortaya koydu. Doç. Dr. Miraç Barış Usta panelde yaptığı konuşmada, “Ülkemizde 29 bin 873 otizm tanılı çocuğumuz var. Bunların 18 yaş altındaki kısmı 26 bin 243’tür. 18 yaş üstünde ise 3 bin 636 kayıtlı insanımız bulunuyor. Nüfusumuz artmasına rağmen erişkin çağda çok az sayıda otizmli bireyle yaşıyoruz. Türkiye genelindeki 3 bin 636 kişiden bin 500’üne ulaşabildik. Otizme erişebilir bir toplum sayılabiliriz. Hekime ulaşma konusunda başarılıyız. Otizm spektrum bozukluğunda en önemli başarının erken tanıdır. Ömür boyu rehabilitasyon gerektiren, eğitimin her bölümünde farklı bir ihtiyacı olan gruptan bahsediyoruz” diye konuştu.
Yapılan çalışma sonuçları
Doç. Dr. Miraç Barış Usta, “Çalışmada elde edilen verilere göre, 18 yaşını geçmiş otizmli bireylerin yüzde 52’si lise eğitimi görmekte ya da mezun durumda. Yüzde 5’i üniversite öğrencisi. Yüzde 36,9’u tek başına yaşayabiliyor, yüzde 24’ü tek başına alışveriş yapabiliyor, yüzde 17’si şehir içi ulaşımı yalnız kullanabiliyor. Sadece yüzde 1,7’si ehliyet sahibi. Yüzde 3,7’sinin romantik ilişki öyküsü bulunurken, evlilik öyküsü olan birey tespit edilemedi. 161 kişi ise iş gücüne katılabilmiş durumda” şeklinde konuştu.
Usta, otizm tanısı alan bireylerin ve ailelerinin sürecin başında büyük bir depresyona girdiklerini belirterek, “Çocuğum bunu yapabilecek mi, konuşabilecek mi, iletişim kurabilecek mi? gibi sorularla karşı karşıya kalıyorlar. Ancak bugün geldiğimiz noktada, bu bireylerin yarısı lise eğitimini tamamlayabilecek seviyeye geliyor” ifadelerini kullandı.
“Eğitim, her birey için kanunlarla güvence altına alınmış yasal bir haktır”
Panelde konuşan Samsun İl Milli Eğitim Müdür Yardımcı Mehmet İrfan Yetik ise şunları söyledi:
“İlimizdeki halk eğitim merkezlerine, otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciler (özellikle mezun öğrenciler) ile ilgili kurs sayısının arttırılmasına yönelik talep yazısı yazıldı. 2025-2026 eğitim-öğretim yılında rehber öğretmenlerin okullarında uygulaması amacıyla otizmli öğrencilerin sınıfta arkadaşları tarafından kabullerinin desteklenmesi, kapsayıcı eğitim uygulamaları ve diğer öğrencilerde farkındalık geliştirmeye yönelik dramatizasyon, eğitsel oyun vb. etkinlikler üzerinde çalışılmaktadır. Eğitim, her birey için kanunlarla güvence altına alınmış yasal bir haktır. Bu hakkın bir gereği olarak özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerimizin eğitimlerini performansları doğrultusunda, özelliklerine uygun olarak düzenlenen ortamlarda sürdürmelerini sağlamak biz eğitimcilerin en temel görevidir. Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamaları yetersizliği olmayan öğrencilerin de özel eğitim ihtiyacı olan bireyleri tanımasına, anlamasına ve bireysel farklılıkları daha kolay kavramalarına imkan sağlamaktadır. Sonuçta toplumsal yaşamın birlikte paylaşılacağı unutulmamalı, bakış açımız farklılık çerçevesinden farkındalık yönüne doğru değişmelidir. Çocukların tutumları üzerinde yetişkin tavır ve davranışlarının etkisi unutulmamalıdır. Otizmli öğrencinin eğitimini sürdüreceği sınıfta ders okutan tüm öğretmenlerin özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin özellikleri ve eğitim ihtiyaçları, özel eğitim alanında kullanılan öğretim yöntem ve teknikleri, sınıf yönetimi ve davranış değiştirme teknikleri, öğretim uyarlamaları ve ortam düzenlemeleri gibi konularda bilgi sahibi olması gerekmektedir. Okul idaresi tarafından düzenlenecek toplantılarla yapılabileceği gibi konu ile ilgili video kayıtları ya da filmler izletilmesi, özel eğitim okul/kurumları ile özel eğitim sınıflarının ziyaret edilmesi, okuma materyalleri temin edilmesi ya da bu içerikli seminerler düzenlenmesi yoluyla da gerçekleştirilebilir. Ayrıca aile de sürece dâhil edilerek çocuğunun durumu hakkında bilgilendirme yapması istenebilir.”
Panel toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.
