Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İzleme ve Çevre Denetimi Başkanı Barış Ecevit Akgün, ileri biyolojik arıtma tesislerinin kurulumu için tanınan yasal sürenin sona erdiğini aktarırken, ’Atıksu deşarjı yapmak suretiyle çevre kirliliğine neden olduğu tespit edilen işletmeler için 668 bin 677 TL, ileri atıksu arıtma tesisini kurmayan belediyelere her bir arıtma için 3 milyon 343 bin 688 TL ceza kesileceğini’ dile getirdi.
2021 yılında Marmara denizinde yaşanan, müsilaj tehdidinin ortadan kaldırılması amacıyla Bakanlık koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sanayi odaları ve STK’ların katılımı ile oluşturulan Koordinasyon Kurulu’nun 6 Haziran 2021 tarihinde gerçekleştirilen Toplantısında 22 Maddelik Marmara Denizi Eylem Planı üzerinde tüm katılımcılar tarafından mutabık kalınmış ve eylem planı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından kamuoyu ile paylaşılmıştı. Eylem Planı çerçevesinde Marmara Denizi Havzası’nı iyi çevresel duruma ulaştırmak için politika ve stratejilerin belirlenmesi ve uygulanması amacıyla 2021-2024 Dönemi için 134 alt eylemden oluşan Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı hazırlanmış ve uygulamaya alınmıştı. Yürütülen eylem planı kapsamda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İzleme ve Çevre Denetimi Başkanı Barış Ecevit Akgün, müsilajla mücadele için devreye alınan Marmara Denizi Koruma Eylem Planı kapsamında belediyelere tanınan ileri biyolojik arıtma tesislerine geçiş takviminin sona ermesi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Tuzla Gisaş Rıhtım Arıtma Tesislerini yerinde inceleyerek denetleyen Akgün, Bakanlık sorumluluğundaki yeni denetimlere yönelik de bilgiler verdi.
2021 yılından bu yana 2 bin 922 işletme ve deniz aracına 1 milyar 855 milyon 643 bin TL idari ceza
Marmara Denizi Koruma Eylem Planı kapsamında 2021 yılından bugüne kadar Marmara Bölgesinde 274 bin 885 işletme ve deniz aracının denetlendiğini dile getiren Akgün; 2 bin 922 işletme ve deniz aracına 1 milyar 855 milyon 643 bin TL idari ceza uygulandığını, 268 işletmenin ise faaliyeti durdurulduğunu belirtti.
“İleri arıtmaya dönüşümdeki artış sadece yüzde 0.7 seviyesinde kalmıştır”
Marmara Denizi’nde meydana gelen müsilaj oluşumunun nedenlerine dikkat çeken Akgün, eylem planına yönelik çalışmalardan bahsettiği konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Müsilaj oluşumu, iklim değişikliği etkisi ile artan sıcaklık, deniz suyundaki durağanlık ile azot ve fosfor yükünün fazlalığı olmak üzere üç çevresel faktöre dayanmaktadır. Bu çerçevede Marmara Denizi Eylem Planı’nda, bölgede bulunan atıksu arıtma tesislerinin azot ve fosfor giderimini de sağlayacak şekilde ileri atıksu arıtma tesisine dönüştürülmesi Eylemi de yer almaktadır. 10 Haziran 2022 tarihinde 2872 sayılı Çevre Kanununa ilave edilen Ek Madde 16 ile Marmara Denizi havzasındaki belediyelerin 15 Haziran 2025 tarihine kadar ileri atıksu arıtma tesislerini kurması zorunlu hale getirilmiştir. Gelinen nokta itibariyle, kentsel atıksu arıtma tesislerinin ileri biyolojik atıksu arıtma tesislerine dönüşümü, kapasite artışı ve revizyonuna yönelik Bakanlığımıza sunulan 169 adet iş termin planından sadece 42 tanesi tamamlanmıştır. 2021 yılında Marmara Bölgesinde yüzde 51 olan ileri biyolojik atıksu arıtma oranı bugün itibariyle yüzde 51,7’e yükselmiştir. İleri arıtmaya dönüşümdeki artış sadece yüzde 0.7 seviyesinde kalmıştır. Bu kapsamda, mevcut atıksu arıtma tesislerinin ileri atıksu arıtma sitemine geçip geçmedikleri, bölgedeki bütün atıksu kaynaklarının çevre mevzuatında öngörülen standartlara uygun faaliyet gösterip göstermediğinin kontrol edilmesi amacıyla Marmara Denizine kıyısı olan illerimizde eş zamanlı denetim çalışmalarına başlanılmıştır. Belediye, sanayi ve OSB’lerin atıksu arıtma tesisleri, gemi kaynaklı atık kabul tesisleri, tersaneler, derin deniz veya soğutma suyu deşarjı yapan tesisler olmak üzere 480 tesis denetim planlamasına dahil edilmiştir. Denetim kapsamına Çevre Kanunu ile, 15 Haziran 2025 tarihine kadar süre verilen ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulup kurulmadıkları kontrol edilmekte, bütün atıksu arıtma tesislerinin çıkışlarından gerekli analizleri yapılmak üzere atıksu numuneleri alınmaktadır. Yapılacak analizler sonucunda, mevzuatta belirtilen standartların üzerinde atıksu deşarjı yapmak suretiyle çevre kirliliğine neden olduğu tespit edilen işletmeler için 668 bin 677 TL, ileri atıksu arıtma tesisini kurmayan belediyelere her bir arıtma için 3 milyon 343 bin 688 TL idari para cezası ve faaliyetten men dahil idari yaptırımlar uygulanacaktır.”
