Dünya çam balının merkezi Muğla’da, çam balının yanında Türkiye’nin diğer illerinde üretimi gerçekleştirilen balların analizi gerçekleştiriliyor. Gerçekleştirilen uzun bir tahlil sonrası balın gerçek mi, sahte mi yoksa el yapımı bal mı olduğu tespit ediliyor.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi bünyesindeki Araştırma Laboratuvarları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde çam balı başta olmak üzere analiz için gelen ballar 12 ayrı işlemden geçirilerek içinde katkı maddesi bulunup bulunmadığı ve sahte olup olmadığı tespit ediliyor.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Kıvrak, balın tadına bakarak sahte olup olmadığı konusunda karar vermenin zor olduğunu açıkladı. Doç. Dr. Kıvrak, herhangi bir yerden bal alacak vatandaşların mutlaka alacakları ürünün etiketine, üretici firmaya ve barkotunun olup olmadığına dikkat etmeleri gerektiğini açıkladı.
“Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliğine göre tahlil yapılıyor”
Doç. Dr. Kıvrak, “Burada biz her türlü balın analizini yapmaktayız. Burada Türk Gıda Kodeksi bal tebliğindeki C4 şeker, şeker profili, EMF, diastaz, prolin, elektriksel iletkenlik, fenolik maddeler gibi tüm parametreleri bakarak bal kalitesi ile ilgili analizleri yaparak müşterilere hizmet sağlıyoruz” dedi.
Balın gerçek mi, sahte mi olduğu 12 ayrı parametre ile belirleniyor
Bal ürününün analizinin zor olduğunu belirten Kıvrak, “Balda, balın sahte olup olmadığına, şeker beslemeli olup olmadığına, ya da tamamen el yapımı dediğimiz bal olup olmadığını bakıyoruz. Çünkü bal komplesk bir matris olduğu için, kompleks bileşenlerden oluştuğu için bunun analizi çok zor. 12 tane parametreye bakılarak balın sahteliği veya gerçekliği ile ilgili yorumlarda bulunabiliyoruz. Bunlardan ilk baktığımız C4 şeker analizi dediğimiz bu dışarıdan mısır şurubu gibi şeker ilavesi var mı yok mu bunu anlamak için kullandığımız bir analiz. Yine Prolin değeri, prolinbir aminoasit belli değerlerde olması gerekiyor. Balın tağşişli olup olmadığı konusunda bize bilgi veriyor. Diastaz dediğimiz enzim analizi yapıyoruz. Bu da balın tazeliği ile ilgili bilgi veriyor. Yine çam çiçek balları ayırmadan elektriksel iletkenlik dediğimiz bir analizimiz var. Burada da 0,8 mikrosimens/cm altı çiçek, üstü çam balı olarak değerlendiriyoruz” dedi.
Tüketicilere tavsiye
Dışarıdan bal alacak vatandaşları uyaran MSKÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Kıvrak, “Maalesef balı tadına bakarak bir yorumda bulunmak mümkün değil. Mutlaka uzman kişiler tarafından analizlerin yapılmış olması ve sertifikalarının olması gerekiyor. Tüketicilere tavsiyemiz dışarıdan bal alacakları zaman mutlaka etiketinin olup olmadığı, üretici firmanın gerçek bir firma olup olmadığı, karebarkotu varsa analizlerinin yapılıp yapılamadığını kontrol etmeleri gerekmektedir” dedi.
