Nahçıvan’da Erdoğan-Aliyev zirvesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in daveti üzerine geldiği Nahçıvan’da temaslarını sürdürüyor. Nahçıvan’da Iğdır-Nahçıvan doğalgaz boru hattının temel atma töreninin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ortak basın toplantısı düzenledi. İlk sözü alan Aliyev, Erdoğan’ın Nahçıvan’ı ikinci kez ziyaret ettiğini belirterek, “Ziyarette imzalanan belgeler Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin geliştirilmesine hizmet edecek. Iğdır-Nahçıvan doğalgaz boru hattının inşası kardeşlik ilişkilerimizin tarihinde önemli bir olaydır ve ilişkilerimize yeni bir ivme kazandıracaktır. Nahçıvan’ın enerji güvenliği büyük ölçüde sağlanacak” ifadelerini kullandı.

“Planlarımız gerçekleşirse Nahçıvan ‘yeşil enerji’ bölgesi haline gelebilir”

Üç gün sonra, Türk ve Azerbaycanlı yetkililerin ve uluslararası kuruluşların katılımıyla Nahçıvan’da Türkiye-Azerbaycan 3. Enerji Forumu düzenleneceğini vurgulayan Aliyev, “Bu forumun sonuçlarının başarılı olacağına eminim. Nahçıvan’da gaz ve petrol olmasa da güneş var. Nahçıvan’da güneş enerjisi santrallerinin inşası konusunda büyük planlarımız var. Bu planlar gerçekleşirse Nahçıvan, ‘yeşil enerji’ bölgesi haline gelebilir” diye konuştu.

“Beş gün önce Azerbaycan, Karabağ’daki egemenliğini yeniden ortaya çıkardı”

Karabağ’daki Ermeni güçlerin teslim olarak Azerbaycan’ın şartlarını kabul ettiğini ifade eden Aliyev, “Karabağ’daki Ermenilere gıda ürünleri ve ilaçlar da dahil olmak üzere insani yardım gönderildi. Karabağ’daki Ermeniler de Azerbaycan vatandaşıdır. İkinci Karabağ Savaşı ve beş gün önceki operasyon ile birlikte Karabağ’daki egemenliği tamamen yeniden tesis ettik. Bu olaylardan haklı olarak gurur duyuyoruz” dedi.

“Türkiye ile ilişkilerimizde her yönden en hareketli dönemini yaşıyoruz”

Şuşa Beyannamesi ile Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkilerin yeni bir seviyeye yükseldiğini belirten Aliyev, “Türkiye ile ilişkilerimizde her yönden en hareketli dönemini yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.

“Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun kapasitesi 5 milyon tona çıkarılacak”

Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun kapasitesinin genişletilmesi konusunda görüş alışverişinde bulunduklarını ifade eden Aliyev, “Önümüzdeki aylarda bu hattın kapasitesinin 1 milyon tondan 5 milyon tona çıkarılacağını bildirdim. Azerbaycan’ı Nahçıvan’a ve Türkiye’ye bağlayan demiryolunun inşaatı da başarıyla sürüyor. Azerbaycan topraklarındaki çalışmaların büyük olasılıkla gelecek yılın sonuna kadar tamamlanacak” dedi.

“Karabağ’da yaşayan Ermeni nüfusunun entegrasyon sürecinin başarılı olacağına eminim”

Birkaç gün önce Karabağ Ermenilerinin temsilcileri ile Azerbaycan’ın temsilcileri arasında Yevlah şehrinde bir toplantı yapıldığını hatırlatan Aliyev, “Üzerinden beş gün geçmesine rağmen Azerbaycan’dan Karabağ bölgesine ve orada yaşayan Ermeni nüfusuna insani yardımlar gönderilmeye başlandı. Akaryakıt, mazot, benzin, gıda ürünleri, ilaç ve diğer insani yardımlar yapılıyor. Karabağ bölgesinde yaşayan insanların milliyetlerine bakılmaksızın Azerbaycan vatandaşı olduklarını, güvenliklerinin ve haklarının Azerbaycan devleti tarafından sağlanacağını göstermektedir. Birkaç gün önce Karabağ Ermenilerinin temsilcileri ile Azerbaycan’ın devlet yapılarının temsilcileri arasında Yevlah şehrinde bir toplantı yapıldı. Bugün ikinci toplantı Hankendi’de yapılıyor. Sonuçları hakkında henüz bilgilendirilmedim. Ancak Karabağ’da yaşayan Ermeni nüfusunun Azerbaycan toplumuna entegrasyon sürecinin başarılı olacağına eminim” diye konuştu.

“Türkiye’nin BM’de Azerbaycan’ın çıkarlarını dile getiren açıklamaları kardeşliğimizin bir ifadesidir”

Azerbaycan’ın Karabağ’daki Ermeni güçlere karşı başlattığı terörle mücadele operasyonu sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BM Genel Kurulu’na katıldığını belirten Aliyev, “Orada dünyanın en yüksek kürsüsünden Azerbaycan devletinin çıkarlarını ifade eden açıklamalar yaptınız, adil açıklamalar yaptınız, uluslararası hukuka dayalı açıklamalar yaptınız, ‘Karabağ Azerbaycan’ın toprağıdır’ dediniz. Bu hem gerçektir hem de uluslararası hukuka tamamen uygun bir açıklamaydı. Bu açıklamalar kardeşliğimizin bir ifadesidir” dedi.

“Azerbaycan ve Türkiye’nin ortak çıkarları bölgede barış ve huzurun sağlanmasıdır”

Azerbaycan ve Türkiye’nin gerçekleştirdiği bütün tarihi projelerin iki ülkenin birbirine bağlı ve yakın olduğunu gösterdiğini vurgulayan Aliyev, “Birbirimize destek olarak bölgesel sorunları da doğru yöne yönlendiriyoruz. Yani ortak çıkarlarımız bölgede barış, uyum ve huzurun olması yönündedir. Savaş olmasın, ülkelerin toprak bütünlüğü sağlansın ve sizin İkinci Karabağ Savaşı sırasında, öncesinde ve sonrasında Azerbaycan’a verdiğiniz destek bu hedefe ulaşmada önemli bir faktördür” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Nahçıvan’da Iğdır-Nahçıvan doğalgaz boru hattı temel atma töreninin ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, Türkiye’yi Türk dünyasına bağlayan Nahçıvan’da olmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirterek, “2008 yılındaki son ziyaretimden bu yana Nahçıvan’ın kaydettiği gelişmeyi gururla müşahede ettim. Nahcivan’ın bugün geldiği noktada büyük payı olan Azerbaycan’ın umum milli lideri Haydar Aliyev’i doğumunun 100’üncü yılında bir kez daha rahmetle yad ediyorum. Türkiye ve Azerbaycan ilişkileri dünyada eşi benzeri bulunmayan müstesna bir konumdadır. ‘Tek millet iki devlet’ şiarı çerçevesinde ilişkilerimizi ve işbirliğimizi her alanda güçlendirmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.

“Nahçıvan, büyük bir potansiyel barındırıyor”

Erdoğan, Aliyev ile imzaladığı Şuşa Beyannamesi’ni iki devlet arasındaki ilişkileri müttefiklik seviyesine yükselten bir dönüm noktası olarak tanımlarken, “Nahçıvan, tarih boyunca taşıdığı stratejik önemle Azerbaycan’la ilişkilerimizde özel bir yere sahiptir. Nahçıvan bugün de ekonomi, ulaştırma ve enerji hatları açısından büyük bir potansiyel barındırıyor. Bölgesel ulaştırma hatlarının tesisiyle birlikte bu potansiyeli tam manasıyla hayata geçirme imkanına kavuşacağız” dedi. Hazar geçişli uluslararası doğu-batı-orta koridorun öneminin koronavirüs salgını ve bölgede yaşanan savaşların ardından çok daha iyi anlaşıldığını belirten Erdoğan, “Bu vesileyle biraz önce temelini attığımız Iğdır Nahçıvan doğalgaz boru hattı projesi Azerbaycan’la enerji alanındaki ortaklığımızı daha da derinleştireceği gibi Avrupa’nın enerji arz güvenliğine de katkı sağlayacaktır” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kars-Nahçıvan demiryolu projesinin yanı sıra toplu konut ve elektrik enerjisiyle ilgili anlaşmaların imzalandığını belirterek, “Böylece ulaştırma, lojistik ve enerji alanlarındaki ilişkilerimizi geliştirme irademizi tekrar ortaya koyduk” şeklinde konuştu. Azerbaycan halkına 6 Şubat depremlerinin yaralarının sarılmasına verdikleri güçlü destek için teşekkür eden Erdoğan, “Varını, yoğunu otomobilinin üzerine yükleyip milletimize yardım etmek için yola koyulan kardeşlerimizin samimiyetini hiçbir zaman unutmayacağız” dedi.

“Operasyonun kısa bir süre içerisinde başarıyla tamamlanması iftihar vesilesi”

Modernizasyonu gerçekleştirilen askeri bakım ve onarım fabrikasının açılışının yapılacağını sözlerine ekleyen Cumhurhurbaşkanı Erdoğan, “Bu proje de savunma-sanayi iş birliğimize ciddi katkılar sunacaktır” dedi. Bölgedeki kritik gelişmelere değinen Erdoğan, “Azerbaycan 2’inci Karabağ Savaşı’nın ardından geçen 3 yıla yakın süre boyunca defaatle dile getirdiği meşru ve haklı endişelerine gereken karşılığı maalesef bulamadı. Neticede kendi egemen topraklarında bir anti terör operasyonu gerçekleştirmek durumunda kaldı. Operasyonun son derece kısa bir süre içerisinde sivillerin haklarına azami hassasiyet gösterilerek başarıyla tamamlanması bizler için iftihar vesilesi olmuştur. Operasyon sırasında şehit olan kardeşlerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Yaralılarımıza acil şifalar temenni ediyorum” ifadelerini kullandı.

“Azerbaycanlı kardeşlerimiz Türk milletinin adalet ve merhametini tüm dünyaya göstermişlerdir”

Nahçıvanlı şair Hüseyin Cavit’in bir duasından bahseden Erdoğan, “Nahçıvan’ın Mümtaz Şairi Mehmet Akif’in yol ve dava arkadaşı merhum Hüseyin Cavid’in bir asır önce yaptığı şu duasının kabul olduğunu görmenin bahtiyarlığını yaşadık. ‘Her beladan esirge yurdumuzu, kamuran eyle şanlı ordumuzu’. Muzaffer Azerbaycan ordusunu, gerek tarihi başarısı gerekse sivillere yönelik sergilediği insani tavrı dolayısıyla canı gönülden tebrik ediyorum. Azerbaycanlı kardeşlerimiz Türk milletinin adalet ve merhametini bir kez daha tüm dünyaya göstermişlerdir” şeklinde konuştu.

“Barışın kaybedeni olmaz”

Karabağ’da elde edilen zaferle bölgede kapsamlı bir normalleşme için yeni fırsat pencereleri açıldığını kaydeden Erdoğan, “Bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Ermenistan’ın kendisine uzatılan barış elini tutmasını ve artık samimi adımlar atmasını bekliyoruz. Her zaman vurguladığım gibi barışın kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış, huzur ve refahın tesisi halklarımıza olan borcumuzdur. Biz bu borcu ifa etmek noktasında kararlıyız, samimiyiz. Temennimiz muhataplarımızın da aynı samimiyeti göstermesidir” dedi.

Kamil Nadirli