Milli Muharip Uçak KAAN, HÜRKUŞ ve HÜRJET’in kara kutusu Türk mühendisler tarafından üretiliyor. Kara kutunun sıcaklık, basınç, darbe ve şok testlerinden geçtiğini belirten CTech Genel Müdürü Cüneyt Fırat: “Cihazın yerli olarak yapılması platformlarımızda oluşabilecek herhangi bir sıkıntı durumunda yurt dışına gitme durumu olmayacaktır. O açıdan stratejik bir ürün. Yerlilik oranımız yüzde 50-60 civarında” dedi.
Türkiye’ de yerli ve milli hava araçlarının üretimi yerli firmaların destekleriyle artmaya ve gelişmeye devam ediyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’nin (TUSAŞ) yerli ve milli imkanlarla ürettiği Milli Muharip Uçak KAAN, yeni nesil temel eğitim uçağı HÜRKUŞ, eğitim uçağı HÜRJET’in geliştirilme süreçlerinde önemli aşamalar kaydediliyor. Yerli ve milli olarak üretilen uçakların kara kutusu da Türk firması CTech tarafından üretiliyor. Türk mühendisler tarafından üretilen kara kutu, yüzde 60 oranında yerlilik oranına sahip. Stratejik öneme sahip olan cihaz sıcaklık, basınç, darbe ve şok testlerinden geçiyor.
Kara kutu hakkında bilgi veren CTech Genel Müdürü Cüneyd Fırat, “Kaan, HÜRKUŞ ve HÜRJET TUSAŞ’ın üretmiş olduğu sabit kanat uçak serilerinde kullanılacak kara kutuların yerli olarak üretimini CTech üstlendi. Kara kutuya fonksiyonel olarak baktığınızda temel bir işlevi var. Uçuş ya da görev sırasında uçağın üzerindeki gerek teknik verileri gerekse kokpitteki tüm konuşmaları kaydeden bir hafıza ünitesi. Fakat kara kutuyu müstesna kılan husus özellikle Allah göstermesin bir kaza kırım yaşandıktan sonra zarara uğrayabilir ama hala okunabilir halde olmasıdır. Nihai amaç odur. Kara kutu diye biliyoruz ama oldukça dikkat çekici turuncu bir rengi var. Enkazda rahat seçilsin rengi ayrıştırılsın diye turuncu renk kullanılıyor. Cihaz elektronik hafıza birimi olmasına rağmen oldukça mekanik bir görüntüsü var. Bunun da temel amacı uçağın yaşanan çarpışma sonrasında elektronik hafıza biriminin korunabilmesidir. Biz buna çarpışmaya dayanıklılık diyoruz. İşin esas mühendislik tasarım tarafı orada yatıyor. Okuma yazma üniteleriyle, ara yüzleriyle, diğer tasarımlarıyla komple bir alt sistemden bahsediyoruz. Fakat en müstesna tarafı çarpışmaya dayanıklı olması. Bu yıl içinde ilk ürünleri teslim etmeyi hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Bir sıkıntı durumunda yurt dışına gitme durumu olmayacaktır, o açıdan stratejik bir ürün”
Kara kutunun yerli olarak üretilmesinin stratejik öneme sahip olduğu belirten Fırat, “Testlerde cihaz ilk önce sıcaklığa maruz bırakılıyor. Sıcaklığa maruz bırakılan cihaz alınıp darbe şok uygulanıyor. Aynı cihaz darbeden de geçtikten sonra basınç uygulanıyor. sonuçta askeri bir platformdan bahsediyoruz. Üzerinde çok sayıda veri var. Bu verilerin güvenliği önemli. Bu cihaz aslında veri güvenliği taşıyor. Cihazın yerli olarak yapılması ile platformlarımızda oluşabilecek herhangi bir sıkıntı durumunda yurt dışına gitme durumu olmayacaktır. O açıdan stratejik bir ürün. Yerlilik oranımız yüzde 50-60 civarında. Yerliliği artırmakla ilgili çalışmalarımız da sürmeye devam edecek. Uçakta kaza durumunda devreye giren bazı haberleşme sistemleri var, onlar da bununla entegre oluyorlar zaten. Bunun da kendi üzerinde bazı haberleşme unsurları var. Buradaki haberleşmenin amacı yer bildirimi” dedi.
Zöhre Alagöz-Emre Baba
