Rusya tarafından 16 Mart 2022’de bombalanan ve 600 sivilin öldüğü Mariupol Tiyatrosu’nun trajedisi, “Tahtadan Kardan Adam” oyunuyla Antalya’da hayata döndü. Ukrayna Antalya Konsolosu Oleksandr Voronin, “Bu oyun, insanların kurtuluş aradığı ama bulamadığı yerin; son sözünü söyleyemeyen seslerin hikâyesidir” dedi.
Antalya Devlet Tiyatrosu, savaşın ortasında kaybolan çocuk seslerini sahneye taşıyan çarpıcı bir oyunun dünya prömiyerine ev sahipliği yaptı. Türk yönetmen ve oyun yazarı Ferdi Dalkılıç’ın kaleme aldığı “Tahtadan Kardan Adam” adlı eser, Ukraynacaya çevrilerek Ukrayna İlk Akademik Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu repertuvarına alındı. İki ay süren prova sürecinin ardından, Ukraynalı tiyatro ekibi Antalya’ya gelerek oyunu ilk kez burada sahneledi.
Eser, 16 Mart 2022 tarihinde Rus hava saldırısıyla yıkılan Mariupol Drama Tiyatrosu’nda yaşanan trajediye dayanıyor. Saldırı sırasında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere yaklaşık bin kişi tiyatroya sığınmış, 600’den fazlası hayatını kaybetmişti. Oyun, bu yıkımı gerçek tanıklıklarla izleyiciye aktarıyor.
Teknoloji destekli sunumla duygular ortaklaştı
Sahnelemede kullanılan özel sunum tekniği ve teknolojik altyapı sayesinde Türk ve Ukraynalı izleyiciler, diller farklı olsa da aynı duygu yoğunluğunda buluştu. Farklı dillerdeki seyircilerin sahnedeki acıyla ortaklaşa bağ kurabildiği yapım, tiyatro sanatında etkileşimi derinleştiren bir anlatı biçimi sundu.
“Bu olanlar istatistik değil, yaşayan insanlar”
Oyunun ardından konuşan Ukrayna Antalya Konsolosu Oleksandr Voronin, savaşın üçüncü yılında Ukrayna’nın hâlâ yıkıcı saldırılar altında olduğunu vurgulayarak, şu ifadelere yer verdi: “Üç yıl, sadece uzun bir zaman değil. Bu, yerle bir edilen şehirler, yok edilen evler, parçalanmış hayatlar demektir. On binlerce insan hayatını kaybetti, bunların arasında sivil halk, yaşlılar, kadınlar ve maalesef çocuklar da var.”
10 milyondan fazla Ukraynalının doğup büyüdükleri şehirleri terk etmek zorunda kaldığını belirten Voronin, “Birçoğunun geri dönme imkânı yok. Ukrayna şehirlerine yönelik her gün Rusya tarafından yıkıcı füze ve insansız hava aracı saldırıları düzenliyor. Konutları, hastaneleri, okulları yok ediyor. İnsanlar annelerini, babalarını, kardeşlerini, eşlerini, evlatlarını ve tüm ailelerini bir anda kaybediyor. Bu olanlar soyut bir istatistik değil, bunlar yaşayan insanlar, kapanmayan yaralar” sözleriyle yaşanan kayıpların insani boyutuna dikkat çekti.
Sanatın bu acıları anlatmadaki gücüne işaret eden Voronin, “Savaşın gerçeği, sürekli ve saygıyla, acı çekenlere duyulan empatiyle anlatılmalıdır. Ve bunu yapmanın en güçlü yollarından biri sanattır. Çünkü sanat yalnızca akla değil, kalbe de hitap eder” ifadelerini kullandı.
Konsolos Voronin, oyunun taşıdığı öneme ise şu sözlerle dikkat çekti: “Bu oyun, insanların kurtuluş aradığı ancak bulamadığı yer olan Mariupol Drama Tiyatrosu’nun trajedisini anlatıyor. Bu oyun, son sözünü söyleyemeyen seslerin hikâyesidir. Ve bizim asla kaybetmememiz gereken hafızanın hikâyesidir.”
“Bu oyun, tüm savaş çocuklarına ithaf edildi”
Oyunun yazarı ve yönetmeni Ferdi Dalkılıç da sahne sonrası yaptığı kısa konuşmada, bu eseri yalnızca Ukrayna için değil, savaşın sürdüğü tüm coğrafyalardaki çocuklara adadığını belirtti. Dalkılıç, “Bu oyunu, Ukrayna, Filistin, Gazze, Suriye, Afrika ve dünyanın bilmediğimiz daha birçok coğrafyasında devam eden tüm savaşlardaki acı ve korku çeken tüm çocuklara ithaf ediyorum” dedi.
“Tahtadan Kardan Adam”, savaşın gölgesinde kalan çocukların sesini duyurmayı ve toplumsal hafızayı canlı tutmayı amaçlıyor. Tiyatronun evrensel diliyle anlatılan bu trajedi, hem geçmişin tanıklığını yapmak hem de uluslararası kamuoyunda vicdani farkındalık oluşturmak adına önemli bir anlatı sunuyor. Oyunun ilerleyen süreçte farklı ülkelerde de sahnelenerek daha geniş kitlelere ulaşması hedefleniyor.
