Bu hafta sonu gerçekleştirilecek Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) öncesi öğrencilerde sınav kaygısı artarken, uzmanlar öğrenci ve velilere önemli uyarılarda bulundu.
Özel İmperial Hastanesi’nde görev yapan Uzman Klinik Psikolog Seden Celep Ekici, sınavın yaklaşmasıyla birlikte öğrencilerin yoğun bir kaygı süreci yaşadığını belirterek bu durumun nedenleri ve çözüm yolları hakkında açıklamalarda bulundu.
“Sınav kaygısı bilginin kullanılmasını engelleyebilir”
Sınav kaygısının, öğrenilen bilginin sınav anında verimli şekilde kullanılmasına engel olan yoğun endişe durumu olduğunu belirten Ekici, “Kaygıyı doğuran temel etken, olaylara yönelik düşünce biçimlerimizdir. Bu düşünceler duygularımızı ve davranışlarımızı etkiler. Sonuç olarak kaygı derinleşir” dedi.
Kaygının nedenleri arasında düzenli çalışmama, yüksek çevresel beklenti, özgüven eksikliği, başarısızlık korkusu, mükemmeliyetçilik ve geleceğe yönelik belirsizlik gibi unsurların yer aldığını kaydeden Ekici, bu duyguların fiziksel belirtilerle de kendini gösterebileceğini ifade etti.
Fiziksel belirtilere dikkat çekti
Ekici, yoğun sınav kaygısının; hızlı nefes alma, terleme, titreme, mide ağrısı, baş ağrısı, kas gerginliği, bulantı, sık tuvalete gitme gibi birçok fizyolojik belirtiye yol açabileceğini belirterek ayrıca sınavdan kaçınma, ders çalışmaktan uzaklaşma, dikkat eksikliği ve içe kapanma gibi davranışsal tepkilerin de görülebileceğini söyledi.
“Aileler çocuklarına koşulsuz destek vermeli”
Sınav sürecinde ailelerin tutumunun büyük önem taşıdığını vurgulayan Ekici, “Hiçbir şey çocuğunuzdan ve onun ruh sağlığından daha önemli olmamalıdır. Sınav öncesi, sınav anı ve sonrasında çocuklarınızın yanında olun. Onlara sadece sonuçtan bağımsız olarak ne kadar değerli ve sevildiklerini hissettirin” diye konuştu.
Sınavın kişinin zekâsı, değeri veya kişiliğini ölçmediğini hatırlatan Ekici, “Bu sadece bir bilgi ölçme aracıdır. Öğrencilere ve ailelere, bu sınavın hayatlarındaki tek sınav olmadığını sık sık hatırlatmaları gerekiyor” şeklinde konuştu.
Öğrencilere öneriler
Ekici, sınav kaygısını azaltmak için öğrencilere şu önerilerde bulundu:
“Sadece sınav sonucuna değil, sürecin tamamına odaklanın. Kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın. Olumsuz düşüncelerle karşılaştığınızda yerine işe yarar alternatifler koymaya çalışın. Performansın her zaman aynı düzeyde olmayabileceğini kabul edin. Kaygı düzeyi aşırı yüksekse bir uzmandan mutlaka destek alın.”
