Türkiye’de yaklaşık 33 bin hastanın organ nakli beklediğini belirten Fırat Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi Koordinatörü Dr. Cem Özcan, “Bu yıl ülkemizde bin 800 tane beyin ölümü tespiti yapılıp, bunların sadece 300 tanesinden aile onayı alınmıştır. Bölgemizde son 3 yılda çıkan aile bağışı donör sayısı 2’dir” dedi.
Fırat Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi Koordinatörü Dr. Cem Özcan, ülke ve bölge genelindeki organ nakilleriyle ilgili bilgi verdi. Avrupa’da kadavradan nakil ön planda olurken, Türkiye’de yüzde 90 canlı vericiden nakil yapıldığını dile getiren Dr. Özcan, akciğer, kalp, pankreas, ince bağırsak ve kornea nakillerinin kesinlikle canlı vericiden yapılamadığını ve kadavradan nakile ihtiyaç duyulduğunu söyledi. 2023 yılında bin 800 beyin ölümü tespitinden sadece 300 tanesinin aile onayının alındığını vurgulayan Özcan, yaklaşık 33 bin hastanın nakil beklediğini ifade etti.
“3 yılda çıkan aile bağışı donör sayısı 2’dir”
Türkiye’de nakillerin genellikle canlı vericili olduğunu aktaran Dr. Cem Özcan, “Bunlar da karaciğer ve böbrek nakilleri olmaktadır. Diğer organ nakilleri için kesinlikle kadavra nakline ihtiyacımız var. Ama ülkemizde kadavra nakilleri çok düşük. 2023 yılında yapılan bağış sayısı toplam 300’dür. Beyin ölümü tespiti yeteri kadar yapılıyor ama aile bağışımız çıkmıyor. Biz tüm nakilleri canlılardan yapamıyoruz. Avrupa verilerinde büyük ağırlıklı olarak kadavradan nakiller yapılmaktadır. Ülkemizde ise bu canlı vericilerdir. Bağışlar yeterli değil. Bölgemizde son 3 yılda çıkan aile bağışı donör sayısı 2’dir. En son 2021 Nisan’da yapılmıştı, bir de farklı bir ilimizde yapılmıştı. Bunun dışında 2,5 senede bağış yapılmadı. Hastalarımızın büyük çoğunluğu, organ beklerken donör bulamamaktan dolayı hayatlarını kaybetmektedirler. Biz Türkiye’de yüzde 90 oranında canlı vericiden nakil yapmaktayız. Ama bunlar karaciğer ve böbrek için yeterlidir. Bir akciğer, kalp, pankreas, ince bağırsak ve kornea nakilleri kesinlikle canlı vericiden yapılamamaktadır. Ölünce toprak olacağına başka hastalara can verelim” diye konuştu.
“2 aylık bebekten tutun 80 yaşında kadar hastamız listede organ bekliyor”
Bir kadavradan yaklaşık 8 kişinin hayat bulduğunu belirten Dr. Özcan, “2 aylık bebekten tutun 80 yaşında kadar hastamız listede organ bekliyor. Bu hastaların çoğunluğu da hayatlarını organ bulamamaktan dolayı kaybediyor. Hayatta iken bağış yapalım. Tüm bağışlar donöre dönüşecek diye bir durum yok. Elazığ’da bin 500 tane bağış yapılmış, bunun 961 tanesi hastanemizden alınan bağışlardır. Biz organlarımızı bağışladığımız anda vücudumuzun bütünlüğü bozulacak mı diye korkuyorlar. Bir ameliyatta ne kadar hastada iz bırakılıyorsa kadavrada organlar çıkartıldıktan sonra da o kadar iz kalacaktır. Bu organların kime gideceğini biz de dahil olmak üzere kimse bilmiyor. Bakanlık sıralı listesine göre dağıtım yapıyor. Organ dağıtımı tamamen Sağlık Bakanlığı’nın listesinden belirlenmektedir. Kayıtsız hiçbir hastaya organ nakli yapılmamaktadır” şeklinde konuştu.
“Yaklaşık 33 bin hasta nakil bekliyor”
Dr. Özcan, “Şu anda ülkemizde yaklaşık 25 bin böbrek hastası, 2 bin 600 kişi karaciğer olmak üzere diğer organlarla birlikte yaklaşık 33 bin hasta nakil bekliyor. 2023 yılı içerisinde ülkemizde 2 bin 900 böbrek ve bin 500 karaciğer nakli yapılmıştır. Bu yıl ülkemizde bin 800 tane beyin ölümü tespiti yapılıp, bunların sadece 300 tanesinden aile onayı alınmıştır. Bin 250 adet organ çıkartımı yapılmıştır. Daha fazlasına ihtiyacımız vardır” ifadelerini kullandı.
